Сұрақ: Бір хадис шәрифте «Дүниеде осы жақта қалатындай мөлшерде, ахиретке сол жақта қалатындай мөлшерде әрекет етіңдер!» делінген. Қаншалықты үлкен болса да, бір санның шексіздіктің жанындағы құны нөл деп қабылданғанына қарағанда, дүние үшін мүлдем әрекет етпеу қажет емес пе?
Жауап: Дініміз дүние үшін де, ахирет үшін де жұмыс істеуді әмір етуде. Құран кәрімде «Дүниеден де нәсібіңді ұмытпа!» делінген. (Қасас 77)
Күн өткен сайын Исламның нұры таралып, пайғамбарымыздың қасиетті есімі естілген жерде жүректерге орныға бастады. Оның келуін сарғая күткен ғылым жолындағы адамдар ізденіспен, толқыныспен Мәдинаға барып, иман келтіріп жатты. Солардың бірі Салман Фариси еді. Ол мұсылмандықты қалай қабылдағаны туралы былай баяндайды:
Пайғамбарымыз (саллаллаһу алейһи уә сәлләм) Мәдинаға көшкен кезде алғашқы іс ретінде сахабаларын жетілдіретін, жамағатпен намаз оқитын мешіттің салынуын қалады. Осы кезде Жәбрейіл алейһиссалам келіп, «Йа, Расулаллаһ! Аллаһу та’ала саған өзі үшін тастан және кірпіштен мешіт салуды бұйырды» деді. Пайғамбарымыз дереу түйесі Қусуаның Мәдинаға келген кездегі шөккен жерін иелерінен сатып алмақ болды. Иелері «Йа, Расулаллаһ! Біз оның ақысын тек Хақ та’аладан күтеміз. Ол жерді сізге Аллаһ разылығы үшін сыйға береміз» деді. Бірақ, Пайғамбарымыз мұны қабылдамай, оның ақысын артығымен төледі. Бір жақта жерді тегістеу жұмысы жасалып жатқанда екінші жақта кірпіштер құйылып, тастар әкелінді. Барлық дайындықтар аяқталғаннан кейін мұсылмандар мешіттің іргетасын қалауға жиналды. Іргетастың алғашқы тасын пайғамбарымыз Мұхаммед (саллаллаһу алейһи уә сәлләм) өз қолымен қойды. Сосын кезекпен «Әбу Бәкір тасын мен қойған тастың қасына қойсын. Омар тасын Әбу Бәкір қойған тастың қасына қойсын. Одан кейін Осман, сосын Әли қойсын» деді. Бұйрығы орындалғаннан кейін сол жердегі сахабаларға «Сендер де тас қойыңдар» деді. Олар да қоя бастады.
Қадірлі пайғамбарымыз Мутим бин Адидың қамқорлығымен Меккеге келді. Адамдарды хақ жолға шақыруын жалғастырды. Бұған байланысты мүшриктер бұрынғыдан бетер азғындап, зорлық-зомбылық пен зұлымдықтарын арттыра түсті. Осыған байланысты Хақ та’ала Расулуллаһқа Қағбаны зиярат ету маусымында зияратқа келген Араб тайпаларымен кездесіп, оларды Исламға шақыруын бұйырды. Сүйікті пайғамбарымыз осы бұйрық бойынша Мекке маңында құрылған Зүлмәжаз, Указ және Мәжәннә жәрмеңкелеріне барып, тайпаларға Аллаһу та’аланың бір екендігін айтып, Оған ғибадат етуге шақырып, өзінің пайғамбар екенін қабылдауын уағыздайтын еді. Айтқандарын қабыл ететін болса, Аллаһу та'ала оларға жаннатты беретінін білдіретін. Пайғамбарымыздың жалбарына жасаған бұл дағуаттарына өкінішке орай ешкім құлақ аспайтын. Тіпті кейбіреулері дөрекі сөйлеп, жаман қылықтар көрсететін, кейбірі болса беті-мұрнын тыржитып жаман сөздер айтатын. Құрайш мүшриктері де Оны бақылап, келген тайпаларды азғыртатын.
Пайғамбарымыз (саллаллаһу алейһи уә сәлләм) хазіреті Әбу Бәкір, Амир бин Фухәйра (радиаллаһу анһум) және жол бастаушылары Абдуллаһ бин Урәйқит хижреттің 1-жылы рабиул-әууәл айының 8-іне Куба ауылына жетеді. Бұл күн мұсылмандардың хижри шәмси жылының жыл басы болды. Күлсүм бин Хидм (радиаллаһу анһ) деген бір мұсылманның үйінде тұрды. Осы жерде алғашқы мешітті салды. Кубада алғаш рет жұма намазын оқып, алғаш рет хутба оқыды. Куба мешіті аяти кәримәда «Тақуалыққа негізделіп салынған мешіт» («Тәубе» сүресі, 108) деп мадақталды.
Пайғамбарымыз алейһиссалам осы дағуаттарынан кейін қай жерде жалғыз немесе жиналған адамдарды көрсе, оларға Исламды уағыздады. Шынайы бақыттың және құтылудың – нәпіске еруден, зұлымдықтан, әділетсіздіктен және де бүкіл жаман істерден аулақ болуда, Аллаһу та'алаға иман етуде екенін түсіндірді. Нәпсілерінің қолында ойыншық болғандар, шәһуаттарының құлы болғандар, кедейлер мен әлсіздерді қорлайтындар және бұзақылықты кәсіпке айналдырғандар Расулуллаһтың айтқандарына қатты қарсылық көрсетті. Олар күнделікті әдетке айналдырып істеп жүрген бұл азғын әрекеттеріне тоқтау салынатынын көріп, Мұхаммед алейһиссаламның айтқандарына мүнкір (сенбеу, мойындамау) болды. Оған және иман келтіргендерге жау болды.
Пайғамбарымыз қырық жасында бір рамазан айында тағы да Хира тауына барып, оңаша отырып, тәфәккурге шомған еді. Рамазанның 17-сі дүйсенбі түні, түн ауа атын шақырған бір дауыс естіді. Басын көтеріп, айналасына қараған кезінде сол дауысты тағы естіп, кенеттен айналасын бір нұрдың қаптағанын көрді. Содан кейін Жәбрейіл алейһиссалам келді де: «Оқы!» деді. Пайғамбарымыз оған: «Мен оқымағанмын» деді. Сол кезде періште оны құшағына алып, қатты қысып: «Оқы!» деді. Ол тағы да: «Мен оқу білмеймін» деп жауап берді. Жәбрейіл алейһиссалам тағы да қысып: «Оқы!» деді. Тағы да: «Оқыған емеспін» деп жауап берді. Ол тағы да қысып босатты да:«Жаратушы Аллаһтың атымен оқы! Ол адамды ұйығанқаннан жаратты. Оқы, Аллаһ өте қайырымды. Ол қаламменүйретеді, білмегендеріңді үйретеді» деген мағынадағы Алақсүресінің алғашқы бес аятын әкелді. Мұхаммед алейһиссалам да онымен бірге оқыды. Алғашқы уаһи осылай келді және бүкіл әлемді жарқыратқан Исламның күні осылайша туды.