Сұрақ: Қиыншылықтан құтылу үшін не істеу керек?

Жауап: Қиыншылықтан құтылу үшін себептерге жабысу керек.«Еңбек етпей дұға еткен адам, қарусыз соғысқа аттанған адаммен тең» деген хадис шәриф те себептерге жабысуды әмір етуде. Құран кәрімде «Әрбір қиыншылықтың бір жеңілдігі (оңайлығы) де бар» делінеді. Қиыншылықтан құтылудың да шарасы бар. Еш бос уақыт өткізбеу керек, өзіне пайдалы бір кәсіп табу керек. «Сабыр - құтылудың кілті» деген сөзге амал етіп, еңбек етіп сабыр етіп, қиындықтан шығудың жолын іздеу керек.

Психологтар қиыншылықтан құтылудың ең басты шарасы “бос отырмау” деп білдіреді. Өзіңіз жақсы көріп істейтін, өзіңізге ұнайтын істер тапсаңыз жеңілдейсіз. Сонымен қатар кейбір дұғаларды оқу да өте пайдалы. 

Хадис шәрифте былай делінеді:

«Күнде таңертең және кешке жеті рет “Хасбиаллаһу лә илаһә иллаһу аләйһи тәуәккәлту уә хуә раббул аршил азыйм” дұғасын оқыған адам дүние және ақырет қиыншылығынан құтылады.» (Ибни Сүнни)

«”Лә хаулә уә лә қууәта иллә биллаһ” кәлимасын оқу 99 дертке дауа. Бұлардың ең жеңілі қиыншылық.» (Хаким)

«Бір қиыншылыққа тап болғанда “Бисмилләһиррахманиррахим уәлә хаулә уәлә қууәта илләбиллаһил алиилазыйм” деген адамды Аллаһу та’ала қиыншылық және бәлелерден қорғайды.» (Дәйләми, Ибни Сүнни)

«Ризыққа қауышқан адам көп “әлхамдулилләһ” десін. Ризығы азайған адам көп истиғфар (әстағфируллаһ) айтсын. Ренжіп көңілі түскен адам “Лә хаулә уә лә қууәта иллә биллаһ” десін.» (Бәйһақи, Хатиб)

«Қиыншылыққа түскен немесе қарызданған адам мың рет “Лә хаулә уә лә қууәта иллә билләһил алиил азыйм” десе Аллаһу та’ала ісін жеңілдетеді.» (Шира)

«Ясин сүресін оқыған адамның қиыншылығы кетеді.»(Дәйләми)

«”Лә илаһә иллаллаһ қаблә кулли шәй-ин, лә илаһә иллаллаһ ба’дә кулли шәй-ин, лә илаһә иллаллаһ ябқа Раббунә уә яфни куллу шәй-ин” деген адам қиыншылығынан құтылады.» (Табарани)

«Жұма намазынан кейін Ихлас, Фәләқ және Нас сүрелерін жеті реттен оқыған адам бір апта қаза, бәле және қиыншылықтан құтылады.» (И. Сүнни)

«”Лә илаһә иллә әнтә субханәкә инни кунту минәззалимин” деген адам ұшыраған бәлесінен құтылады.» (И. Сүнни)

«Қиыншылықтан құтылу үшін мына дұғаны оқыңдар: “Лә илаһә иллаллаһулазыйм-улхалим лә илаһә иллаллаһу раббул-аршилазыйм лә илаһә иллаллаһу раббуссамауати уә раббул-әрди раббул аршил-кәрим.”» (Мүслим)

«Қиыншылыққа түскен адам 7 рет “Аллаһ, Аллаһу Рабби, лә ушрику биһи шәй-ә” десін!» (Нәсаи)

«Қиыншылықта “Аллаһ, Аллаһ Раббунә лә шәрикә-ләһ” деңдер!» (Бәйһақи)

Қиыншылықтан құтылу үшін Аллаһу та’алаға көңілден, жүректен жалбарынып 14 сәжде аятын (жатқа, түрегеп тұрып) оқып, әрбірінен кейін дереу сәжде ету керек. (Нур-ул изах)

“Бисмилләһиррахманиррахим уә лә хаулә уә лә қууатә иллә биллаһил-алиил-азыйм” деп оқу жүйке ауруына және бүкіл қиыншылықтар үшін жақсы болады.

Имам Жафар хазреттің қиыншылыққа түскенде оқып қиыншылығынан құтылған дұғасы мынадай: «Йа уддәти ъиндә шиддәти уә йа ғауси ъиндә қурбәти! Ухрусни би айникәлләти лә тәнаму уәқфини бирукникә әлләзи лә йураму» Мағынасы: Ауыр күнде қолдаушым, қиындықта көмегіме келетін, әр сәтте көріп білген Раббым мені құтқар, шексіз құдіретіңмен маған көмек бер!

Хазреті Хасан Басри жұттан, кедейліктен, бала көтере алмаудан шағымданып келгендердің бәріне истиғфар (әстағфируллаһ) айтуын бұйырды. Себебін сұрағанда мына аяти кәриманы оқитын: «Өте кешірімді болған Аллаһу та’алаға истиғфар (әстағфируллаһ) айтыңдар, көктен мол жаңбыр жаудырсын, сендерге мал-мүлік және балалар беріп жәрдем етсін, сендер үшін бақшалар, өзендер берсін.» (Нұх 10-12)

Бір хадис шәрифте былай делінеді:

«Истиғфар айтып жүрген адамды Аллаһу та’ала барлық қиыншылықтан, қайғыдан, дерттен, күн көріс тапшылығынан құтқарады, бақ-берекеге қауыштырады ойламаған жерінен ризықтар жібереді.» (Нәсаи, Әбу Дауд, Ибни Мажә) 

Қалтада алтын алып жүру де қиыншылыққа қарсы пайдалы. Садақа беру және 70 рет «Әстағфируллаһ мин кулли мә кәрихаллаһ» деп айту қиыншылықтарды кетіреді. Бұл истиғфардың мағынасы: Йа Рабби разы болмаған нәрселеріңнен не істеген болсам бәрін кешіре гөр, жасамағандарымды жасаудан сақта!  

Қиыншылықтан құтылу үшін мыналарға да мән беру керек. Хадис шәрифтерде былай делінеді:

«Садақамен қиыншылықтарыңның алдын алыңдар.»(Дәйләми)

«Тарақ қолдану мұңды кетіреді» (Дәйләми)

«Әдемі иіс су және таза киім қамды азайтады.» (Бостан)

«Дәреттен қалған суды ішу дертті кетіреді.» (Дәйләми)

«Ақиқ тастан жүзік тағу қиыншылықты кетіреді» (Уқайли)

«Өзгенің қиыншылығын, мұңын кетірген адамның қиыншылығы кетеді.» (И. Ахмет)

«Қиыншылық кезінде дұғам қабыл болсын деген адам амандық, молшылық кезінде көп дұға етсін!» (Тирмизи)

«Ең үстем ғибадат қиыншылыққа сабыр ету» (Тирмизи)

Құран кәрімде былай делінеді:

«Сабыр және намазбен Аллаһқа сиынып көмек сұраңдар.» (Бақара 45)

«Ей иман келтіргендер, сабыр және намазбен Аллаһтан көмек сұраңдар. Өйткені Аллаһ әлбетте сабыр еткендермен бірге.» (Бақара 153)

«(Дұрыс оқылған) намаз мункәр және фахшадан(әдепсіздіктен, ақылға және дінге жат болған, наша, арақ, зина, ливата секілді әр түрлі жамандықтардан, күнәлардан) сақтайды.»(Анкәбут 45)

Барлық қиыншылықтың шарасы бес уақыт намазды дұрыс оқу болып табылады. Намаз дұрыс оқылса, бүкіл қиыншылықтар жойылады.